[DE-UBL] Vollers 800 - 2

• Universitätsbibliothek Leipzig

• Sammlung Refaiya

Link zum externen Bild

• 50r-90v

Signatur

• Vollers 800

Titel

• [Risāla fi 'l-ʿamal bi-'l-asṭurlāb]

Verfasser

• unbekannt

Eigner

• Universitätsbibliothek Leipzig

Katalog

• Vollers, S. 259, II

Link zur Sammelhandschrift

• [DE-UBL] Vollers 800: [Sammelhandschrift]

Inhalt

Titel

↳ wie in Hs.

• f. 50a:
  Kitāb yaḏkuru fīhi ṭarīqat al-ʿamal bi-l-asṭurlāb wa-yaštamilu ʿalā sitta wa-tisʿīn faṣl

• ق 50أ:
  كتاب يذكر فيه طريقة العمل بالاسطرلاب ويشتمل على ستة وتسعين فصل

↳ wie in Referenz

• [Risāla fi 'l-ʿamal bi-'l-asṭurlāb]
• [رسالة في العمل بالأسطرلاب]

Thematik

• Naturwissenschaft → Astronomie/Astrologie

Region

• Islamische Welt / MENA-Region

Inhalt

• Astronomische Abhandlung in 96 Abschnitten (faṣl) über den Gebrauch eines Astrolabs.
  Die Einleitung und der Beginn des ersten Abschnitts sowie die Abschnitte 12, 59-77 fehlen in der hier vorliegenden Handschrift.
  Die Abschrift dieses Traktats erfolgte in der gleichen Hand wie Teil 1 der Sammelhandschrift.

Vollständigkeit

• Anfang fehlt
• Fragment

Sprache

• Arabisch

Schrift

• Arabisch

Textanfang wie in Hs.

• f. 50a:
  الآلة تتوصل بها الى معرفة كثير من الاعمال النجومية التعلمية على اسهل طريق واقرب ماخذ واعتقد فى هذا القول انه حدّ الاسطرلاب لانه قال فى ترجمة هذا الباب الباب الاول فى ماهية الاسطرلاب ومعلوم ان القول الذى يعطى ماهيّة الاسطرلاب هو حده التام

Textende

• f. 90b:
  وقد مضى الامر فيها وكذلك ما يتعلق بالشبكة والمقنطرات والسموت والارتفاع مثل استخراج الجهات الاربع اوبعضها كالبحر اوالبلدان وسعة المشرق واشباهة ويستعان فى ذلك بالجيوب تم القول فى العمل بالاسطرلاب والحمد لله وحده

Gliederung / Faszikel

• f. 52b:
  الفصل الثاني فى معرفة موضع الشمس من فلك البروج
  f. 52b-53a:
  الفصل الثالث فى معرفة موضع الشمس من دائرة تعديل الشمس
  f. 53a:
  الفصل الرابع فى معرفة احد ارتفاع الشمس بالاسطرلاب
  f. 53a-53b:
  الفصل الخامس فى معرفة احد ارتفاع الكواكب
  f. 54a:
  الفصل السادس فى معرفة وضع جزء الشمس فى موضعه من منطقة البروج
  f. 54b-55a:
  الفصل السابع فى معرفة ما مضى من النهار من ساعة زمانية
  f. 55a-56a:
  الفصل الثامن فى معرفة ما مضى من الليل من ساعة زمانية
  f. 56a-57a:
  الفصل التاسع فى معرفة وضع درجة الشمس فى موضعها من منطقة البروج
  f. 57a-58a:
  الفصل العاشر فى معرفة وضع درجة الشمس او محددة الكوكب
  f. 58a:
  الفصل الحادى عشر فى معرفة ما مضى من كسور الساعة اذا وقع الدليل فيما من خطى الساعة
  f. 58a-59a:
  الفصل الثانى عشر فى معرفة قوس النهار وقوس الليل
  f. 59a-59b:
  الفصل الثالث عشر فى معرفة قوس النهار اى كوكب شيت من الكواكب المرسومة
  f. 59b-60a:
  الفصل الرابع عشر فى معرفة عدد اجزا الساعة الواحدة من ساعات النهار او الليل
  f. 60a-61a:
  الفصل الخامس عشر فى معرفة غاية ارتفاع اى جز شيت من اجزا المنطقة واى كوكب شيت
  f. 61a-61b:
  الفصل السادس عشر فى معرفة الاجزا المتساوية النهار اوالليل
  f. 61b:
  الفصل السابع عشر فى معرفة الاجزا المتساوية النهار اوالليل فى التبادل
  f. 61b-62a:
  الفصل الثامن عشر فى معرفة ميل اى جز شيت من اجزا منطقة البروج وجهة الميل هل هى شمالية او جيوبية
  f. 62a-62b:
  الفصل التاسع عشر فى معرفة عرض البلد من قبل صفيحته
  f. 62b-63a:
  الفصل الموفى عشرين فى معرفة بعد اى كوكب شيت من ؟ معدّل النهار
  f. 63a-63b:
  الفصل الحادى والعشرين فى معرفة عرض البلد بالرصد من قبل ارتفاع الشمس فى وصف النهار
  f. 63b-64a:
  الفصل الثالث والعشرين فى معرفة الدرجة التى يطلع معها الكوكب الموضوع فى الاسطرلاب والدرجة التى يتوسط معها والدرجة التى يغيب معها
  f. 64a:
  الفصل الرابع والعشرين فى معرفة اى وقت من النهار اوالليل قطع اى كوكب شيت من الكواكب التى فى الاسطرلاب فى اى بلد شيت واى وقت يتوسط السما واى وقت يغرب
  f. 64a-64b:
  الفصل الخامس والعشرين فى معرفة كم بين طلوع الكواكب الثابتة وتوسطها السما وغروبها من الزمام
  f. 64b-65a:
  الفصل السادس والعشرين فى معرفة مطالع اقسام فلك البروج فى الفلك المستقيم
  f. 65a:
  الفصل السابع والعشرين فى معرفة مطالع اقسام فلك البروج فى البلد
  f. 65a-65b:
  الفصل الثامن والعشرين فى معرفة مطالع البروج في الفلك المستقيم بحسب المبدا المتفق عليه وهو اول برج الجدى
  f. 65b:
  الفصل التاسع والعشرون فى معرفة مطالع البروج بالبلد بحسب المبدا المتفق عليه وهو اول برج الحمل
  f. 65b-66a:
  الفصل الموفى ثلاثين فى معرفة تحويل اجزا المطالع فى الفلك المستقيم الى درج السوا بحسب المبدا المتفق عليه
  f. 65b:
  الفصل الحادى والثلاثون فى تحويل اجزاالمطالع بالبلد بحسب المتفق عليه
  f. 66a:
  الفصل الثانى والثلاثون فى معرفة مطالع اقسام البروج بعضها من بعض
  f. 66a-66b:
  الفصل الثالث والثلاثون فى معرفة الاجزا المتساوية الارتفاع ومعرفة الجز المسمى وسط سما الطالع
  f. 66b:
  الفصل الرابع والثلاثون فى معرفة ارتفاع الشمس والطالع من قبل موضع الشمس والماضى من النهار من ساعة
  f. 67a-67b:
  الفصل الخامس والثلاثون فى معرفة الماضى من النهار من ساعة من قبل الطالع وارتفاع الشمس وجهة ارتفاعها
  f. 67b-68a:
  الفصل السادس والثلاثون فى معرفة اى ربع انت فيه اذا كان مجهولا
  f. 68a:
  الفصل السابع والثلاثون فى معرفة اليوم من السنة اى يوم هو اذا فرض مجهولا ومعرفة جز الشمس
  f. 68a-70a:
  الفصل الثامن والثلاثون فى معرفة اخلاف البلاد والاقاليم فى احوالها ومعرفة اطول ما يكون النهار فى بلد بلد وموضع موضع
  f. 70a-70b:
  الفصل التاسع والثلاثون فى معرفة مسامتة الشمس الراس هل يمكن ام لا وان كانت تمكين فلم مرّة يكون مرة واحدة اومرتين
  f. 70b-71b:
  الفصل الموفى اربعين فى معرفة سمت الشمس فى اى وقت فرض من اوقات النهار وجهة سمتها
  f. 71b:
  الفصل الحادى والاربعون فى معرفة سمت الكوكب اما ان كانت دوائر السموت مخطوطة على المقنطرات
  f. 71b-72b:
  الفصل الثانى والاربعون اذا اردت ان تعرف سمت الشمس وجهته فى اى وقت فرض من اوقات الليل
  f. 72b:
  الفصل الثالث والاربعون فى معرفة جز الشمس والماضى من النهار من ساعة من قبل ارتفاعها وسمتها اذا كانا مفروضين
  f. 73a:
  الفصل الرابع والاربعون فى معرفة سعة المشرق
  f. 73a-73b:
  الفصل الخامس والاربعون فى معرفة جز الشمس من قبل سعة مشرقها اذا معلومًا
  f. 73b-74a:
  الفصل السادس والاربعون فى معرفة تحديد نقط المشرق والمغرب والشمال والجنوب من دائرة الافق
  f. 74a-74b:
  الفصل السابع والاربعون فى معرفة استخراج اطول البلدان
  f. 74b-75b:
  الفصل الثامن والاربعون فى معرفة انحراف القبلة وبالجملة انحراف اى بلد شيت من قبل صفيحة بلدك
  f. 75b:
  الفصل التاسع والاربعون فى نعرفة ما بين البلدين من الامثال والفواسخ من قبل صفيحة احدهما
  f. 75b-76a:
  الفصل الموفى خمسين فى معرفة سمت القبلة وبالجملة سمت اى بلد شيت
  f. 76a-76b:
  الفصل الحادى والخمسون فى معرفة ما مضى من النهار اوالليل من ساعة الطالع وغير ذلك من جميع الاشيا المطلوبة فى بلد معلوم العرض مجهول الصفيحة بالتقريب من الصفائح
  f. 76b-77b:
  الفصل الثانى والخمسون فى معرفة الجيب المستوى
  f. 77b-78b:
  الفصل الثالث والخمسون فى معرفة الظل المبسوط والمنكوس من قبل الارتفاع ما ذكره ابو الصلت فى تعريف هذين الظلين فيه
  f. 78b:
  الفصل الرابع والخمسون فى معرفة اصابع الظل المبسوط من قبل المنكوس وعكس ذلك هذا المطلوب
  f. 78b-79a:
  الفصل الخامس والخمسون فى معرفة الارتفاع من قبل الظل
  f. 79a-79b:
  الفصل السادس والخمسون فى صرف اصابع الظل الى الاقدام وعكسه والى الاجزا الستينية وعكسه وصرف الاقدامالى الاجزا الستينية وعكسه
  f. 79b:
  الفصل السابع والخمسون فى معرفة نسبة الظل من السخص فى نصف نهار اى يوم
  f. 79b-80a:
  الفصل الثامن والخمسون فى معرفة اول وقت الظهر واخره واول وقت العصر واخره فى اى يوم شيت من قبل الظل
  f. 80a-80b:
  الفصل الثامن والسبعون فى معرفة ارتفاع الشمس وكل كوكب ذى شعاع نافذ الى ارض من قبل شعاعه
  f. 80b-81a:
  الفصل التاسع والسبعون فى معرفة موضع قطب فلك البروج
  f. 81a:
  الفصل الموفى ثمانين فى معرفة هل القطب الشمالى من قطبى فلك البروج ابدى الظهور على اى بلد فرض اوله طلوع وغروب عليه بغير ما ذكره ابو الصلت
  f. 81a-82a:
  الفصل الحادى والثمانون فى معرفة الدرجة التى يطلع معها وقوس نهاره بغير ما ذكره ابو الصلت فى كل صفيحة يتصور فيها ذلك
  f. 82a:
  الفصل الثانى والثمانون فى معرفة ارتفاع قطب فلك البروج الشمالى وسمته فى اى وقت فرض من اوقات النهار مدة ظهوره بغير ما ذكره ابو الصلت
  f. 82a-82b:
  الفصل الثالث والثمانون فى معرفة اعيان الكواكب الثابتة الموضوعة فى الشبكة من قبل معرفة واحدة منها
  f. 82b-83a:
  الفصل الرابع والثمانون فى معرفة مواضع الكواكب الثابتة من منطقة فلك البروج هذا انما يتم ويمكن فى الاسطرلاب المسمت
  f. 83a:
  الفصل الخامس والثمانون فى معرفة ما بين الكوكبين من الكواكب الثابتة المرسومة فى الاسطرلاب
  f. 83a-83b:
  الفصل السادس والثمانون فى معرفة عروض الكواكب الثابتة
  f. 83b-84a:
  الفصل السابع والثمانون فى معرفة اطوال الكواكب المرسومة فى الشبكة وعروضها بغير ما ذكره ابو الصلت بل بطريقة صحيحة مودية الى ذلك ضروره
  f. 84a-84b:
  الفصل الثامن والثمانون فى معرفة موضع القمر والكواكب المتحيرة
  f. 84b-85a:
  الفصل التاسع والثمانون فى معرفة هل الكوكب المتحير راجع او مستقيم
  f. 85a-85b:
  الفصل الموفى تسعين فى معرفة تحويل طالع سنة العالم وهو الطالع لوقت حلول الشمس باول برج الحمل اذا كان طالع سنة من السنين معلوما
  f. 85b-86a:
  الفصل الحادى والتسعون فى معرفة تحويل تاريخ سنة العالم
  f. 86a-86b:
  الفصل الثانى والتسعون فى نعرفة طالع التحويل وتاريخه بقية الارض اذا عرفت طالع سنة العالم ببلدك
  f. 86b-87a:
  الفصل الثالث والتسعون فى معرفة طالع مدخل سنى المواليد ومعرفة تاريخ التحويل العمل فى معرفة ذلك كالعمل فى معرفة طالع سنة العالم وتاريخه
  f. 87a-87b:
  الفصل الرابع والتسعون فى معرفة تسوية البيوت الاثنى عشر
  f. 87b-88b:
  الفصل الخامس والتسعون فى معرفة مطارح شعاعات الكواكب المتحيرة
  f. 88b-90b:
  الفصل السادس والتسعون فى معرفة تسير اى جز شيت الى اى جز شيت واى كوكب شيت الي اى كوكب شيت على مذهب بطلميوس

• Verfasser:in

↳ Ansetzungsform

• unbekannt

↳ etablierte Kurzform

• unbekannt

Objektbeschreibung

Typ

• Text aus Sammelhandschrift

Sammelband

• 2/2

Einband (der Sammelhandschrift)

• Dunkelbrauner orientalischer Viertelledereinband mit Steg und Klappe; Deckel, Klappe und ihre Innenspiegel aus Papier; Innenspiegel des Stegs aus Leder

Beschreibstoff

↳ Material

• Papier

↳ Farbe

• gelblich-weiß

Blattzahl

• f. 50a-90b

Blattformat

• 16,7 x 12,5 cm

Textspiegel

• 12,5 x 9,5 cm

Zeilenzahl

• 15

Kustoden

• durchgehend

Schrift

↳ Duktus

• arabisches Alphabet → Nasḫ

↳ Tinte

• schwarz
• rot

Geschichte des Objekts

Provenienz

Provenienz (der Sammelhandschrift)

• 1853

• Damaskus

• Käufer:in: Sächsische Regierung
• Verkäufer:in: ʿUmar Efendī ar-Rifāʿī al-Ḥamawī

• keine

Zugang & Nutzungsmöglichkeiten

Eigner

• Universitätsbibliothek Leipzig

Projekt

• Sammlung Refaiya

Signatur

• Vollers 800

↳ alternativ

• alte Signatur : D.C. 56 - 02
• URN : urn:nbn:de:bsz:15-0004-1878

Bearbeiter

• Wiesmüller

Bearbeitungsstatus

• Ersteingabe komplett

Statische URL

https://www.qalamos.org/receive/DE15Book_manuscript_00015384

MyCoRe ID

DE15Book_manuscript_00015384 (XML-Ansicht)

Export

• CSV
• MODS
• PICA+
• MARC XML
• TEI
• HSP KOD
• HSP Desc

Lizenz Metadata

CC0 1.0

Anmerkungen zu diesem Datensatz senden